
تاریخ روسیه
کتاب تاریخ روسیه از آغاز تا روزگار معاصر نوشته جمعی از استادان دانشگاه دولتی سنپترزبورگ روسیه با ترجمه جمعی از مترجمان به سرپرستی گودرز رشتیانی و ناهید عبدالتاجدینی است. این اثر به بررسی تاریخ روسیه از آغاز تا روزگار معاصر میپردازد.
پیشینه تاسیس دولت روسیه به قرن نهـم مـیلادی بـاز می گـردد کـه بـا فـراز و فرودهـایی در سـدههـای گذشته، توانسته است موقعیتی مهم و تاثیرگذار در نظام بین الملل به دست آورد. این دولت ابتـدا بـه صـورت یـک دولت-شـهر در کیـف، پایتخـت امـروزی اوکـراین کـه بـه روس قـدیمی شـهرت یافته اسـت ، پـا گرفت، و بـا توسـعه قلمـرو خـود بـه ویـژه بـه سـمت شـرق توانسـت در فرصـتی نسـبتا اندک به دولتی شناخته شده تبدیل شود.تقدیر این سرزمین همانند سایر کشورهای مشـرقزمـین و ایـران بـه حملـه بنیـانبـرافکن مغولان گـره خـورد و بـرای بـیش از دویسـت و پنجـاه سـال زیر سـایه یکـی از شـاخههای امپراتـوری مغول بـه نـام اردوی زریـن در محـاق فرو رفت. بـه نظر میرسد بـرخالاف تصـور معمـول، ایـن دوران اهمیتـی سرنوشـتسـاز در حفظـ ، تثبیت و تقویت فرهنـگ و حاکمیـت روسـیه داشـت، زیـرا در آسـتانه یـورش مغول، ایـن دولت نوپـا کـه از کثرت شاهزادگان مدعی که هر یک در شهری و منطقهای ساز خودسری میزدند، تحت فشار بـود و نهـاد تـازه تاسـیس دولت روس نیـز در سراشـیبی فروپاشـیدگی مطلـق قـرار گرفتـه بـود، ازیـن رو سـیادت اردوی زرین بسان یک دوره تمرین پختگی و پیمـودن مسـیر سـازندگی و بلـوغ شـد کـه بـا همافزایی دیـن و دولت توانسـتند روسـیه را در آسـتانه قرن پانزدهم در مسـیری متفاوت از پـیش قـرار دهنـد.
استقرار امیرنشین در شهر تازه تاسیس مسکو و انتخاب آن به پایتختی دولت ،کمک قابل تـوجهی در افزایش نهاد سلطنت و رهایی از قدرت اشراف و روحانیون داشت و به معنایی همزمان با رشـد دولتهای ملی در اروپای غربی، در این خطه نیز دولتی شکل گرفت که تزاربعـدی در کـانون قدرت قرار داشت.
ایـوان سـوم در ایـن فراینـد نقـش اساسـی داشـت و سـپس در دوره ایـوان چهـارم ،بـه روز روز و بـا سرعت سرسامآوری بر وسعت مادی و سـرزمینی روسـیه افـزوده شـد، و چنـدان بیـراه نبـود کـه ایـوان چهارم ،خود را تزار نامیـد و مـدعی دولتـی بـه نـام روم سـوم شـد؛ آرزویـی کـه بالنسـبه تحقق یافت و شاه عباس اول صفوی نیز به عنوان اولین دولت خارجی بر آن صحه گذاشـت.
استقرار امیرنشین در شهر تازه تاسیس مسکو و انتخاب آن به پایتختی دولت ،کمک قابل تـوجهی در افزایش نهاد سلطنت و رهایی از قدرت اشراف و روحانیون داشت و به معنایی همزمان با رشـد دولتهای ملی در اروپای غربی، در این خطه نیز دولتی شکل گرفت که تزاربعـدی در کـانون قدرت قرار داشت.
ایـوان سـوم در ایـن فراینـد نقـش اساسـی داشـت و سـپس در دوره ایـوان چهـارم ،بـه روز روز و بـا سرعت سرسامآوری بر وسعت مادی و سـرزمینی روسـیه افـزوده شـد، و چنـدان بیـراه نبـود کـه ایـوان چهارم ،خود را تزار نامیـد و مـدعی دولتـی بـه نـام روم سـوم شـد؛ آرزویـی کـه بالنسـبه تحقق یافت و شاه عباس اول صفوی نیز به عنوان اولین دولت خارجی بر آن صحه گذاشـت.